Η Alexandra Semyonova συμβουλεύει
Η αμερικανίδα σύμβουλος συμπεριφοράς ζώων Alexandra Semyonova στο βιβλίο της The 100 silliest things people say about dogs, Published by Hastings Press, England in association with The Carriage House Foundation, 2009, σελ. 77 – 78)» αναφέρεται σε μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ΄50 αρχές του ΄60 και αφορούσε τη συμπεριφορά των σκύλων έως τη δωδέκατη εβδομάδα της ζωής τους.
Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, η συμπεριφορά των κουταβιών είναι προβλέψιμη, καθώς αποδείχτηκε ότι πριν από το τέλος της έκτης εβδομάδας της ζωής τους, δεν φοβούνται καινούργια πράγματα, αλλά κατά τη διάρκεια αυτής της εβδομάδας αρχίζουν να παρουσιάζουν τα πρώτα σημάδια φόβου. Μέχρι και το τέλος της δωδέκατης εβδομάδας το κουτάβι είναι επιφυλακτικό, δεν έχει την περιέργεια να εξερευνήσει και να γνωρίσει νέα πράγματα. Από την έκτη έως την δωδέκατη εβδομάδα λοιπόν, είναι το διάστημα που τα κουτάβια αρχίζουν τα αποκτούν φοβίες και είναι η στιγμή που πρέπει να επέμβουμε για να τις εξαλείψουμε.
Οι ερευνητές πίστευαν ότι πίσω από αυτό κρύβεται μία λογική εξήγηση: κατά τις πρώτες έξι εβδομάδες τα κουτάβια δεν απομακρύνονται από την περιοχή ωοτοκίας, την οποία προστατεύει η μητέρα τους από κάθε εχθρό. Την έκτη εβδομάδα το κουτάβι έχει αναπτυχθεί αρκετά έτσι ώστε να θέλει να περιπλανηθεί, αλλά η Φύση προνόησε να το κάνει προσεκτικό και του «ξύπνησε» την αίσθηση του φόβου. Θα τον ξεπεράσει όταν θα φτάσει την δωδέκατη εβδομάδα που θα είναι αρκετά μεγάλο και τότε θα αρχίσουν οι εξορμήσεις. Ωστόσο άνθρωποι που ασχολούνται με τη συμπεριφορά των κουταβιών υποστηρίζουν ότι εάν τα κουτάβια δεν έχουν εξοικειωθεί με το θόρυβο της ηλεκτρικής σκούπας μέχρι την δωδέκατη εβδομάδα, δεν θα τον ξεπεράσουν ποτέ.
Αυτό που έδειξε λοιπόν η έρευνα είναι ότι το κουτάβι αναπτύσσει φοβίες ή δισταγμούς και αρνείται να αντιμετωπίσει νέα πράγματα κατά τη διάρκεια της έκτης έως και δωδέκατης εβδομάδας της ζωής του. Υπάρχουν δηλαδή κλίμακες ανατροπής στη συμπεριφορά των κουταβιών, καθώς την δωδέκατη εβδομάδα το ζώο παύει να φοβάται. Ωστόσο η δωδέκατη εβδομάδα δεν είναι τίποτα άλλο από έναν μέσο όρο στον οποίο κατέληξαν οι ερευνητές, ο οποίος μάλιστα προέκυψε από κουτάβια που έχουν ζήσει σε ένα «φτωχό» εργαστηριακό περιβάλλον που υστερεί από ερεθίσματα και εμπειρίες, σε αντίθεση με εκείνο που μεγαλώνει σε σπίτι.
Σύμφωνα πάντα με τους ίδιους ερευνητές, ο μέσος όρος δεν παρουσιάζεται ως διακόπτης, αλλά ως μια στιγμή, που η συναισθηματική τραμπάλα έχει περάσει το σημείο εξισορρόπησης και σταδιακά αρχίζει να γέρνει από την άλλη πλευρά. Και όπως υπογραμμίζει η κ. Semyonova, όλοι γνωρίζουμε οτι μπορούμε εύκολα να επηρεάσουμε την κίνηση της τραμπάλας, τοποθετώντας πράγματα στο ένα ή στο άλλο άκρο, κρατώντας την σε ισορροπία για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Η κύρια περίοδος κοινωνικοποίησης του κουταβιού είναι, σύμφωνα με αυτήν τη διάσημη έρευνα, μέχρι το τέλος της δέκατης έκτης εβδομάδας. Σύμφωνα με την κ.Semyonova, αυτή πρέπει να γίνει ήπια και με σοφία. Εάν π.χ το κουτάβι φοβάται την ηλεκτρική σκούπα δεν πρέπει να βάλετε σε λειτουργία το μηχάνημα. Πρέπει να του δώσετε χρόνο να εξοικειωθεί με την ηλεκτρική σκούπα, έτσι ώστε να μην συνεχίσει να την φοβάται τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής του.
Στη συνέχεια μπορείτε να κουνήσετε την ηλεκτρική σκούπα για ένα δευτερόλεπτο μετά να αφήσετε και πάλι το κουτάβι να την πλησιάσει. Επίσης, μπορείτε να κάνετε ότι σκουπίζετε, αλλά το μηχάνημα να είναι απενεργοποιημένο, έτσι ώστε το κουτάβι να συνηθίσει την κίνηση. Μετά από λίγο το κουτάβι θα γνωρίζει ότι το αντικείμενο είναι το ίδιο ακίνδυνο ακόμα και εάν κινείται.
Τέλος θα βάλετε σε λειτουργία το μηχάνημα για πέντε δευτερόλεπτα, αλλά θα το κρατήσετε σε κάποια απόσταση. Με αυτόν τον τρόπο το κουτάβι θα καταγράψει την ηλεκτρική σκούπα στην ασφαλή πλευρά της συναισθηματικής τραμπάλας.
Το ίδιο ακριβώς μπορείτε να κάνετε εάν το κουτάβι φοβάται την πολυκοσμία. Μπορείτε δηλαδή να πάρετε το κουτάβι σας και να το πάτε νωρίς το πρωί σε έναν εμπορικό δρόμο, πριν αρχίσει η κίνηση στους δρόμους. Την ίδια στιγμή στο σπίτι μπορείτε να αρχίζετε να βάζετε μουσική σε χαμηλή ένταση και σιγά – σιγά να αυξάνετε την ένταση. Στη συνέχεια θα πάτε το κουτάβι στο εμπορικό κέντρο σε ώρα που ο κόσμος έχει αυξηθεί και κατόπιν θα επισκεφτείτε τα καταστήματα σε ώρες αιχμής.
Τον ίδιο ακριβώς τρόπο μπορείτε να εφαρμόσετε και για τους επισκέπτες. Δηλαδή εάν το κουτάβι σας είναι επιφυλακτικό με τους φίλους σας που σας επισκέπτονται στο σπίτι, θα πρέπει να καλέσετε πρώτα έναν, ο οποίος θα δώσει μια λιχουδιά στο κουτάβι σας και θα του συμπεριφέρεται ευγενικά και ήρεμα. Μετά ο αριθμός των επισκεπτών θα αυξηθεί κατά έναν και αργότερα σε ακόμη έναν, και όλοι θα πρέπει να φέρονται στο κουτάβι κατά τον ίδιο τρόπο, όπως ο πρώτος.
Όπως επισημαίνει η κ. Semyonova ο εγκέφαλος του κουταβιού αναπτύσσεται κατά την πρωταρχική περίοδο κοινωνικοποίησης. Εάν όμως έχετε επιλέξει ένα μεγαλύτερο κουτάβι δεν θα πρέπει να απελπίζεστε. Το μυαλό δεν σταματά να μεγαλώνει στο τέλος της δωδέκατης εβδομάδας. Πρέπει να είστε πρόθυμοι και να ενεργήσετε έξυπνα και ευγενικά γιατί το κουτάβι εξακολουθεί να μαθαίνει και να ασχολείται με νέα πράγματα. Επίσης, το κουτάβι εξακολουθεί να αποκτά φοβίες και μετά την δωδέκατη εβδομάδα. Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να του αρχίσετε μία σειρά ασκήσεων εξοικείωσης και να παρακολουθείτε τις αντιδράσεις του κάθε φορά.
Όμως σε κάθε σας βήμα το κουτάβι δεν θα πρέπει να αισθάνεται φόβο. Η μετάβαση από το ένα στάδιο στο άλλο πρέπει να γίνεται ανάλογα με την πρόοδο του κουταβιού.
Alexandra Semyonova, 100 silliest things people say about dogs, Published by Hastings Press, England in association with The Carriage House Foundation, 2009, σελ. 77-78
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε το Non linear dogs της Alexandra Semyonova.